Tolosako Azoka, astean behin izaten da (larunbatero) eta bertan aurkitu ditzakezu bertako mota guztietako produktuak, arrazoizko prezioan ekozten duenarentzat eta erosten duenarentzat. Merkatu hau oso garrantzitsua da bertako ekoizleak babesteko, modu honetara saldu ditzakete produktuak zuzenean distribuiziorik egin beharrik gabe, baina erreferentziadun puntu nagusi bat da kontsumitzaileentzat, ekoizleekin harremanetan jartzen duren beste distribuzio forma batzuk ezartzeko, kontsumo taldeak bezala.
Ezberdintasun nabarmen bat dago kontsumitzaileek elikagaiengatik ordaintzen duten eta nekazariek hauengatik jasotzen dutenaren artean. Egungo elikagaien ekoizpen eta distribuzio ereduaren ondorioz da. Komertzializazio kanal motzek lortzen dute, kontsumitzaileak eta ekoizleak konektatuz, bientzako prezio justuagoak: zer nolako komertzializazio kanal motzak dauden badakizu?
Komertzializazio kanal motzak ekoizleen eta kontsumitzaileen arteko harreman zuzenagoa ahalbidetzen dute eta nekazal ekoizpenaren balio erantsia berrinbertitzea ustiapen txikietan eta landa eremuan, landa eremuko ekonomiak hobetuz sostengarritasun ikuspegitik. Gainera, kontsumitzaileek elkagaiekin konfiantzako harreman bat sortzea, garaiko produktuak izango direnak. Nekazariza eta elikagaien kontsumoa ingurumenarekiko inpakturik gabeko aktibitateak izatea.
Ez badago bitartekorik, salmenta zuzenaz hitz egiten dugu. Nekazal elikadura sistemari dagokionez, komertzializazio kanal motzekin bitartekoak murrizten ditugu eta nekazariek arrazoizko prezio bat jasotzea bere produktuengatik eta kontsumitzaileak elikagai merkeagoetara eta kalitate handiagoko elkagaietara sartu ahal izatea lortzen da.
Gure zonaldeko elikagaietara akzesoa izateko modu ezberdinak daude, bitartekoak ahalik eta murriztuz. Eredu bakoitzak abantailak eta desabantailak eskaintzen ditu, eta kontsumitzaleen artean dagoen elkagai ekologkoen eskaera handiaren ondorioz, eta hauetara akzesoa izateko aurkezten dituzten zailatasunak medio, interesgarri ikusten dugu elikagai ekologikoak eta bertakoak iritsiarazteko forma guztiak biltzea eta ahalik eta kontsumitzaile gehienei.
Ondoren labur labur aipatzen ditugu modalitate batzuk:
Baserrian bertan salmenta: modu errazena eta tradizionalena, baserrira hurbilduz, produktu freskoagoak, kalitate handikoak eta merkeagoak lortu ditzategu. Eta ekoizleekin komunikazo zuzena izan dezakezu.
Etxez-etxeko banaketa: geroz eta ohikoagoa eskaerak onartzen dituen ekoizleekin kontaktuan jartzea eta etxez-etxeko banaketa egitea. Normalean kontsumo minimo bat ezartzen da kontsumitzailearen etxeraino elkagaiak hurbildu ahal izateko.
Kontsumo taldeak: elikagai ekologikoen kontsumo taldeak pertsona talde batzuk dira, modu kolektiboan produktuen eskaera egiteko batzen direnak, modu honetara elkagaien garraio kostuak merketuz eta eskaera handiagoak bilduz.
Elikadura denda txikiak: kasu askotan, elikagai ekologikoak errezena lortzeko modu bat da, herriko denda txikietan aurkitu ditzakezu (dietetika dendak, belar dendak, ekoizleen agrupazioek jarritako dendetan, etabar).
Errestaurazio kolektiboa eta eskola-jangelak: erakunde publikoetako jangeletako menuetan elkagai ekologikoak eta lokalak sartzen ari dira (kontsumo soziala: eskoletan, geriatrikoak, ospitaleak, haurtzaindegiak, etabar), modu honetara nekazariak merkatu batera sar daitezke gastu publikoarekin sostengatua, eta kaltateko elkadura zerbitzua eskain beharko lukeena, ingurumenarekin eta bertako ekonomiekin arduratsua. Gainera, poblazioaren sektore sensibleenei sarbidea emanez (haurrak, adineko pertsonak gaixoak…) elikadura osasungarri batera eta kalitatekoa, kostu oso baxuarekin ekoizleengandik zuzenean hornitzen denean.
